Butrinti është një ndër qytetet më të vjetra shqiptare, në të cilin ende gërmohet dhe arkeologët gjejnë vit pas viti fakte të reja për historinë e vendit tonë.
Por, në muzeun e Butrintit gjendet edhe një statujë e Antinous të dashurit të Perandorit Adrian.
Kush ishte Antinous?
Antinous lindi rreth 111 dhe vdiq rreth viteve 130.
Ai ishte një i ri grek, dhe ishte i peferuari dhe i dashuri i Perandorit Romak Adrian. Pas vdekjes misterioze të Antinous, ai u hyninizua, duke bërë që njerëzit në atë kohë ta adhuronin edhe në Greqinë e lashtë, por edhe në Perëndimin Latin, ndonjëherë si zot, dhe ndonjëherë si hero.
Pak dihet për jetën e Antinous, megjithëse dihet që ai lindi në Claudiopolis (Bolu i ditëve të sotme, në Turqi), në provincën Romake të Bithynia. Ai ndoshta ishte prezantuar në Adrianin në 123, përpara se të dërgohej në Itali për arsim të lartë. Ai ishte bërë i preferuari i Hadrianit me 128, kur u mor me një turne në Perandori si pjesë e rrëfimit personal të Adrian. Antinusi shoqëroi Adrianin gjatë frekuentimit të tij në Mjetet vjetore Eleusiniane në Athinë dhe ishte me të kur vrau luanin Marousian në Libi. Në Tetor 130, pasi ata ishin pjesë e një flote që shkonte përgjatë Nilit, Antinous vdiq në rrethana misterioze. Sugjerime të ndryshme janë parashtruar për mënyrën se si ai vdiq, duke filluar nga një mbytje aksidentale deri në një sakrificë njerëzore të qëllimshme ose vetëvrasje.
Adriani dihet tanimë që e donte shumë të dashurin e tij, dhe pas vdekjes perandori, themeloi një kult kushtuar Antinous, madje Adriani themeloi edhe qytetin Antinoöpolis, afër vendit ku vdiq Antinous, për nder të tij, dhe ky qytet u bë qendër kulturore për adhurimin e tij.
Por jo vetëm kaq, Perandori Adrian e shfaq më tej dashurinë e madhe për të dashurin e tij, pasi themeloi lojëra dhe kampionate në përkujtim të Antinous që u zhvillonin në Antino Antpolis dhe Athinë.
Perandori Adrian e ka themeluar Teatarin e Vjetër të Butrintit, i cili u ngrit gjatë shekullit të dytë të erës sonë, dhe ishte ai i cili hodhi themelet e një qyteti antik pas djegies dhe shkatërrrimit të Antigonesë./ HistoriaIme
